پروستاتیت یا التهاب پروستات چیست و چه علائمی دارد؟
در غده پروستات یک بیماری عفونی به نام پروستاتیت وجود دارد که با علائمی مثل ادرار دردناک، درد در کشاله ران، ناحیه لگن و اندام تناسلی بروز می کند. زمانی که باکتری از راه مجرای ادرار وارد می شود، التهاب پروستات به وجود می آید. بسیاری از مردان هیچگونه علائمی برای پروستاتیت ندارند و فقط در چکاپ های دوره ای مشخص می شود. در حالی که بسیاری از مبتلایان به التهاب پروستات حاد نیاز به فوریت های پزشکی خواهند داشت. در این مقاله از سایت دکتر مجتبی عاملی، متخصص اورولوژی – فوق تخصص اندویورولوژی قصد داریم ضمن معرفی التهاب پروستات، علایم آن را نیز بررسی کنیم.
التهاب پروستات چیست؟
غده پروستات به شکل یک گردوی کوچک در زیر مثانه مردان قرار گرفته است. این غده به صورت برون ریز بوده و می تواند ترشحات خود را به مجراها و ساختارهای لوله مانند دیگر بریزد. به همین خاطر مجرای ادراری از داخل غده پروستات می گذرد. یکی از انواع بیماری های پروستات، التهاب پروستات است. این بیماری زمانی به وجود می آید که پروستات دچار عفونت یا التهاب شده باشد. اغلب در اثر ورود باکتری و بیماری های مقاربتی از راه مجرای ادرار یا سندرم درد مزمن لگن چنین مشکلی به وجود می آید.
بررسی انواع پروستاتیت
متخصصان پروستات را در ۴ دسته پروستاتیت مزمن باکتریایی، سندرم درد مزمن لگن، پروستاتیت التهابی بدون علامت، پروستاتیت حاد باکتریایی دسته بندی می کنند که فقط نوع پروستاتیت مزمن باکتریایی و پروستاتیت حاد باکتریایی با عفونت دستگاه ادراری ارتباط دارند. در ادامه هر کدام از این موارد را بررسی خواهیم کرد.
- پروستاتیت حاد باکتریایی: زمانی که در اثر عفونت ادراری عفونت غده پروستات ایجاد شود، این بیماری به وجود می آید. این بیماری همراه با علایم ناگهانی و شدید مثل تب و لرز، ادرار دردناک، تکرر ادرار در شب همراه است که باید برای درمان آن خیلی سریع اقدام کرد.
- سندرم درد مزمن لگن: یکی از عجیب ترین و شایع ترین نوع پروستاتیت سندرم درد مزمن لگن است که اغلب از بین ۳ نفر ۱ نفر را درگیر می کند. همان طور که از نام آن مشخص است، درد مزمن در لگن، ناحیه بین کیسه بیضه و راست روده و اندام تناسلی به وجود می آید. معمولاً در این حالت هیچ علائمی از عفونت مشخص نمی شود. در ایجاد این بیماری، اختلال در عملکرد سیستم عصبی و سیستم ایمنی، عفونت قبلی، استرس روانی یا فعالیت نامنظم هورمونی نقش خواهند داشت.
- پروستاتیت باکتریایی مزمن: اگر در طی بیشتر از ۳ ماه علایم به صورت مداوم و عود کننده باشند، درد مزمن ایجاد می شود. یکسری باکتری در غده پروستات باقی می ماند که موجب عفونت ادراری شده که نسبت به حالت حاد درمان سخت تری خواهند داشت.
- پروستاتیت التهابی بدون علامت: در این نوع بیماری هیچگونه علامتی از التهاب غده پروستات وجود ندارد و معمولاً پس از انجام آزمایش های دیگر مشخص می شوند. در حالت کلی این نوع پروستاتیت درمان ندارد و اغلب با آزمایش تجزیه و تحلیل مایع منی برای ناباروری مشخص خواهد شد.
علائم التهاب پروستات
التهاب پروستات در اکثر مواقع با یکسری علایم خاص بروز می کند که شامل موارد زیر هستند:
- عدم تخلیه کامل مثانه
- بزرگ شدن یا حساس شدن پروستات در معاینه رکتوم
- درد خفیف تا شدید در داخل یا اطراف آلت تناسلی، بیضه ها، مقعد، پایین شکم یا کمر
- تکرر ادرار به خصوص در شب
- دردهای عضلانی، تب و لرز و سایر علایم مشابه آنفولانزا
- اختلال در شروع یا توقف ادرار کردن
- وجود خون در ادرار
- مشکلات جنسی، مانند اختلال نعوظ، درد هنگام انزال یا درد لگن بعد از رابطه جنسی
- درد و سوزش در هنگام دفع ادرار و مدفوع
روش های تشخیص پروستاتیت
برای تشخیص پروستاتیت یا التهاب پروستات متخصص باید در مراحل اولیه موارد زیر را مورد بررسی قرار دهد:
- سابقه پزشکی شخصی و خانوادگی
- انجام معاینه فیزیکی
- بررسی غدد لنفاوی بزرگ در کشاله ران
- مشاهده کیسه بیضه متورم
- آزمایش های پزشکی (آزمایش ادرار، خون و غیره)
- معاینه دیجیتالی رکتوم
- بررسی عملکرد مثانه در ذخیره و خارج کردن ادرار
- سیستوسکوپی
- بیوپسی یا نمونه برداری
- تجزیه و تحلیل مایع منی برای بررسی وجود خون یا عفونت در آن
- سونوگرافی ترانس رکتال
نقش سونوگرافی در تشخیص التهاب پروستات
برای تشخیص اغلب بیماری های پروستات مثل پروستاتیت و هیپرپلازی خوش خیم پروستات و سرطان پروستات سونوگرافی ترانس رکتال پروستات نقش بسیار مهمی دارد. از این نوع سونوگرافی می توان برای بررسی محل و شکل غده پروستات، ساختار و اندازه آن استفاده کرد. این معاینه فیزیکی بدون بیهوشی و در یک ویزیت داخل مطب انجام می شود. برای انجام آن از یک دستگاه به نام مبدل که امواج صوتی ایمن و بدون درد را از اندام ها منعکس می کند، استفاده خواهد شد که می تواند یک تصویر واضح از ساختار غده پروستات در اختیار متخصص قرار دهد. برای بررسی پروستات اغلب اورولوژیست ها از سونوگرافی ترانس رکتال پروستات استفاده می کنند. اما در زمینه تشخیص سرطان پروستات فقط نمی توان به این روش اکتفا کرد.
روش های پیشگیری از پروستاتیت
در کل باید بدانید که نمی توان صد در صد از ایجاد پروستاتیت جلوگیری کرد اما با انجام یکسری کارها می توان در کاهش علایم و جلوگیری از بروز التهاب تقش داشت. این موارد عبارتند از:
- یک رژیم غذایی سالم تحت نظر متخصص رعایت شود.
- از گرما درمانی یا حمام آب گرم استفاده شود.
- برای عضلات نگه دارنده ادرار در مثانه تمرینات کگل انجام شود.
- مصرف مایعات به میزان کافی افزایش یابد.
- تا حد امکان مصرف کافئین، الکل، غذاهای تند یا اسیدی محدود شود.
- آزمایش های بالینی و چکاپ های دوره ای انجام شود.
- بهداشت آلت تناسلی و ناحیه اطراف آن رعایت شود.
- می توان از گیاه درمانی با عصاره های گیاهی مثل گرده زنبور عسل، نخل اره و کوئرستین استفاده کرد.
- تمرینات آرامش بخش مثل یوگا انجام شود.
- از نشستن های طولانی مدت به خصوص دوچرخه سواری پرهیز شود.
مراجعه به پزشک
در مطالب فوق سعی کردیم هر آنچه لازم است در مورد پروستاتیت یا التهاب پروستات و علایم آن بدانید را بررسی کنیم. این بیماری یکی از مشکلات شایع در مردان است که باید خیلی سریع درمان شود. با توجه به این که این مشکل در اکثر موارد بدون علامت بروز می کند؛ بنابراین انجام آزمایش ها و چکاپ های دوره ای تا حد زیادی در زمینه کنترل و درمان آن کمک خواهند کرد. برای کنترل و پیشگیری از پروستاتیت یا التهاب پروستات می توانید تحت نظر دکتر مجتبی عاملی، متخصص اورولوژی – فوق تخصص اندویورولوژی قرار بگیرید. برای دریافت نوبت ویزیت حضوری کافیست با شماره های درج شده در این سایت تماس بگیرید.